Mehdi, İslam inancında ahir zamanda (dünyanın sonuna yakın bir dönemde) geleceğine inanılan, adalet ve huzuru tesis edecek olan kurtarıcı figürdür. Mehdi inancı, İslam'ın temel dogmalarından biri olmamakla birlikte, özellikle Sünni ve Şii İslam'da geniş bir kabul görmüştür. Mehdi'nin kimliği, özellikleri ve zuhur zamanı gibi konularda farklı görüşler bulunmaktadır.
"Mehdi" kelimesi, Arapça kökenli olup "hidayete erdirilmiş", "doğru yola iletilmiş" anlamına gelir. İslam literatüründe, Allah tarafından doğru yola iletilmiş ve özel bir misyonla görevlendirilmiş kişi anlamında kullanılır.
Mehdi inancının kökenleri, Kur'an-ı Kerim'de doğrudan geçmemekle birlikte, bazı ayetlerin ve hadislerin yorumlanmasıyla ilişkilendirilir. Özellikle, ahir zamanda yaşanacak olaylar ve İslam'ın yeniden güçleneceği gibi konuları ele alan hadisler, Mehdi inancının temel dayanaklarını oluşturur. Bu hadislerin birçoğu sahih kabul edilmekle birlikte, bazıları zayıf veya uydurma olarak değerlendirilmektedir.
Sünni İslam'da Mehdi, Hz. Muhammed'in (sav) soyundan gelecek ve adaletle hükmedecek bir lider olarak kabul edilir. Sünni kaynaklarda, Mehdi'nin Hz. Hasan'ın soyundan geleceği ve isminin Muhammed veya Ahmed olacağı belirtilir. Mehdi'nin zuhuru, dünyanın kötülüklerle dolduğu ve adaletin kaybolduğu bir dönemde gerçekleşecek, o da adaleti yeniden tesis edecektir. Sünni alimler, Mehdi'nin zuhurunun alametleri olarak çeşitli olayları sıralamışlardır.
Şii İslam'da Mehdi inancı, Sünni İslam'dan farklılık gösterir. Şii inancına göre Mehdi, On İki İmam'ın sonuncusu olan Muhammed el-Mehdi'dir. Muhammed el-Mehdi, hicri 255 (miladi 869) yılında doğmuş ve küçük yaşta kaybolmuştur. Şii inancına göre o, gaybete girmiş ve Allah'ın izniyle ahir zamanda yeniden zuhur edecektir. Mehdi'nin zuhuruyla birlikte, zulüm ve adaletsizlik ortadan kalkacak, İslam tüm dünyaya yayılacak ve adaletli bir yönetim kurulacaktır.
Mehdi'nin zuhuruna dair çeşitli alametler belirtilmiştir. Bu alametler, hadislerde ve diğer İslami kaynaklarda yer alır. Bu alametlerin kesinliği ve yorumu konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı yaygın alametler şunlardır:
Mehdi'nin zuhuru, kıyamet alametlerinden biri olarak kabul edilir. Ancak, Mehdi'nin zuhuru ile kıyametin kopması arasında belirli bir zaman dilimi olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı hadislerde, Mehdi'nin hükümranlığı döneminde İslam'ın güçleneceği ve huzurun sağlanacağı belirtilirken, bazı hadislerde ise kıyametin yakın olduğu vurgulanır.
Tarih boyunca birçok kişi kendisinin veya bir başkasının Mehdi olduğunu iddia etmiştir. Bu iddiaların çoğu, siyasi veya dini amaçlarla ortaya atılmış ve genellikle tartışmalara yol açmıştır. Mehdi inancının suiistimal edilmesi ve yanlış yorumlanması, bazı kesimler tarafından eleştirilmektedir. Özellikle, şiddet içeren veya ayrımcı eylemlere yol açan Mehdi iddiaları, İslam'ın barışçıl öğretileriyle çelişmektedir.
Mehdi inancı, İslam düşüncesinde önemli bir yere sahiptir. Mehdi'nin kimliği, özellikleri ve zuhur zamanı gibi konularda farklı görüşler bulunsa da, adalet ve huzuru tesis edecek bir kurtarıcı figür beklentisi, Müslümanların umutlarını canlı tutmaktadır. Ancak, Mehdi inancının suiistimal edilmemesi ve şiddet içeren eylemlere yol açmaması için dikkatli olunması gerekmektedir.